Posted by Dr. Σπύρος Δ. Σταυριανός MD, PhD, FEBOPRAS
Ο καρκίνος του μαστού είναι πολυπαραγοντική νόσος και έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.
Η συνηθέστερες επεμβάσεις για τον καρκίνο του μαστού είναι η ογκεκτομή σε συνδυασμό με ογκοπλαστική και η μαστεκτομή με διατήρηση του δέρματος και άμεση αποκατάσταση.
Η συνηθέστερη επέμβαση είναι μαστεκτομή με διατήρηση του δέρματος και μερικές φορές και της θηλής και θηλαίας άλω και άμεση αποκατάσταση με διατατή (expander).
Εφόσον δεν υπάρχει η πιθανότητα μετεγχειρητικής ακτινοθεραπείας τότε η καλλίτερη αποκατάσταση είναι μικροχειρουργική μεταμόσχευση λίπους από την κοιλιά ή τον γλουτό ή τον μηρό.
Εφόσον δεν είναι γνωστό εάν θα ακολουθήσει ακτινοθεραπεία τότε η άμεση απώτερη αποκατάσταση είναι η μέθοδος επιλογής. Δηλαδή η άμεση αποκατάσταση πραγματοποιείται με διατατή (expander) και μετά την συμπλήρωση ακτινοθεραπείας και χημειοθεραπείας τότε η αποκατάσταση τελειοποιείται με μικροχειρουργική μεταμόσχευση λίπους ή ενθέματα σιλικόνης. Εφόσον δεν είναι επιθυμητή η αυτόλογη αποκατάσταση με μεταμόσχευση λίπους λόγω άλλων νοσημάτων, χρόνου νοσηλείας, ηλικίας κλπ τότε ενδείκνυται η άμεση αποκατάσταση σε ένα στάδιο με ένθεμα/διατατή τύπου Becker και έτσι αποφεύγεται το δεύτερο χειρουργείο.
Έχουμε δημοσιεύσει την μεγαλύτερη σειρά αποκαταστάσεων με ενθέματα / διατατές τύπου Becker από Κέντρο μικροχειρουργικής αποκαταστάσεως μαστού στην ΒΑ Αγγλία / Newcastle-Upon- Tyne.
Με αυτόν τον τρόπο άμεσα αποκαθίσταται ο μαστός κατά την διάρκεια του χειρουργείου μαστεκτομής και έτσι αποφεύγονται αλλά μελλοντικά χειρουργεία και η ασθενής δεν βιώνει ποτέ την απώλεια του μαστού της.
Συγχρόνως υπάρχει η δυνατότητα αποκαταστάσεως με ένθεμα/διατατή τύπου Becker ή ένθεμα σιλικόνης με ταυτόχρονη χρήση πλέγματος, όπου δεν είναι δυνατή η πλήρης μυϊκή κάλυψη του ενθέματος, και αποφυγή περαιτέρω χειρουργείων. Ένα ιδιαίτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζεται από την ομάδα και είναι ιδιαίτερα συχνό είναι η αντιμετώπιση της ρικνωτικής κάψας, με συμπτωματολογία που είναι ο πόνος, η αισθητική διαταραχή του μαστού, η μετατόπιση και οι ρικνώσεις.
Η ρικνωτική κάψα αναφέρεται πάντα στις αποκαταστάσεις με ενθέματα σιλικόνης και αντιμετωπίζεται με αλλαγή του ενθέματος και αφαίρεση της κάψας και με αποκατάσταση του ενθέματος με ένθεμα πολύουρεθάνης κυρίως ή με ενθέματα σιλικόνης και χρήση πλέγματος. Σε αρκετές περιπτώσεις μετατρέπεται η αποκατάσταση σε μικροχειρουργική μεταμόσχευση λίπους.
Το λεμφοίδημα είναι η ομοιόμορφη διόγκωση των άνω η οποία οφείλεται σε συσσώρευση λέμφου στους επιφανειακούς κυρίως αλλά όχι μόνον ιστούς μετά από επεμβάσεις μαστού η μελανώματος και ταυτόχρονη διερεύνηση των λεμφαδένων της μασχάλης.
Επίσης διόγκωση των κάτω άκρων μετά από γυναικολογικές επεμβάσεις καθώς και μετά από επεμβάσεις στην περιοχή των βουβωνικών η λαγόνιων λεμφαδένων. Η Επανορθωτική ομάδα μας μετά από καθιέρωση της μικροχειρουργικής μεταμόσχευσης ιστών στην χειρουργική ογκολογία τα τελευταία χρόνια εξειδικεύεται στην χειρουργική θεραπεία του λεμφοιδήματος με μικροχειρουργικές τεχνικές.
Έτσι σε ασθενείς οι οποίοι υποβάλλονται σε μαστεκτομή και αποκατάσταση μαστού πραγματοποιείται μεταμόσχευση λίπους για την αποκατάσταση μαστού και ταυτόχρονη μεταμόσχευση λεμφαδένων για πρόληψη του λεμφοιδήματος. Εις αυτές τις περιπτώσεις πραγματοποιούνται και μικροχειρουργικές αναστομώσεις (ενώσεις) αγγείων με λεμφαγγεία για ΑΜΕΣΟ και ΜΟΝΙΜΟ αποτέλεσμα. Εκτός της μασχάλης οι μεταμοσχεύσεις των λεμφαγγείων μπορούν να πραγματοποιηθούν και στην περιοχή του αγκώνα.
Εάν δεν έχει ήδη πραγματοποιηθεί η δεν αποφασιστεί απο το ογκολογικό συμβούλιο αποκατάσταση μαστού τότε η επέμβαση της μεταμοσχεύσεως των λεμφαδένων πραγματοποιείται με ελαφριά αναισθησία στην μονάδα μιας ημέρας νοσηλείας "Νίκος Κούρκουλος" και η ασθενής επιστρέφει την ίδια ημέρα στην οικία της.
Το ίδιο ισχύει και σε περιπτώσεις λεμφοιδημάτων που δεν οφείλονται σε μαστεκτομή αλλά σε άλλους λόγους όπως μελάνωμα ή καρκίνωμα ή γυναικολογικές επεμβάσεις και χρειάζεται να πραγματοποιηθεί διερεύνηση των μασχαλιαίων η βουβωνικών λεμφαδένων.
Η προσθήκη στις δυνατότητες της ομάδος αντιμετωπίσεως του λεμφοιδηματος του Μαγνητικού Τομογράφου 3 Tesla καθώς και της υπέρυθρης κάμερας με σκιαγράφηση της χρωστικής του πρασίνου της ινδοκυανίνης τελειοποιησε τον τεχνικο εξοπλισμο απο εξαιρετικους και μοναδικους στον τομεα τους συναδελφους απο την μοναδα του Μαγνητικου Τομογραφου και των Νεοτερων Απεικονιστικων Μεθοδων σε συνεργασία με την εξαιρετική ομάδα της Επεμβατικής Ακτινολογίας κ' Υπερήχων.
Έτσι πλέον κάθε ασθενής εξετάζεται απο πλήρες ογκολογικό -λεμφολογικό συμβούλιο το οποίο αποτελείται από Γενικούς Χειρουργούς, Πλαστικούς Χειρουργούς, Ακτινολόγους Επεμβατικούς και Νεωτέρων Απεικονιστικών Μεθόδων, Φυσικοθεραπευτές εξειδικευμένους στο λεμφοίδημα και Διατροφολόγους με μεγάλη εμπειρία στην διατροφή της ογκολογίας.
Ιδιαίτερα συχνά και πολύπλοκα περιστατικά μετά από κοιλιοπερινεικές εκτομές και χημειο-ακτινοθεραπεία.
Οι συνήθεις ενδεικνυόμενες επεμβάσεις είναι κοιλιοπερινεική εκτομή και σε πιο σύνθετες περιπτώσεις η πυελική εξεντέρωση. Η αποκατάσταση επιβάλλεται με τοπικούς μυοδερματικούς κρημνούς ο συνηθέστερος των οποίων είναι ο ορθός κοιλιακός τύπου ή λοξής δερματικής νησίδος. Έχουμε πραγματοποιήσει την μεγαλύτερη σειρά συνδυασμών επεμβάσεων αυτού του τύπου, που πρέπει να αφορούν αξιόπιστη αποκατάσταση λόγω της προηγηθείσας χημειο- ακτινοθεραπείας και ακτινονεκρώσεως. Έτσι έχουν πραγματοποιηθεί άνω των 50 περιστατικών αυτού του τύπου συνήθως από πλακώδη καρκινώματα του πρωκτού ή του αιδοίου πλήσια εκ των οποίων οξυτενών κονδυλωμάτων (HPV) ή από καρκινώματα του τραχήλου της μήτρας ή υποτροπές επί πυελικού εδάφους.
Το ενδιαφέρον της ομάδος μου είναι τεράστιο για τις επεμβάσεις αυτές, οι οποίες προσφέρουν αναμφισβήτητα ποιότητα ζωής των ασθενών και σπάνια πραγματοποιούνται αλλαχού. Έτσι από την έναρξη της συνεργασίας μου με το Ογκολογικό Νοσοκομείο υπήρξαν συχνές παρεμβάσεις, δημοσιεύσεις και ομιλίες σε συνέδρια για την αποκατάσταση περινέου (βλέπε βιβλιογραφικές ομιλίες, δημοσιεύσεις).